Hier is achter by gevoeght, de Verstandige Confituurmaker
Door Caty Kroon - Het Meertens Instituut voor onderzoek en documentatie van taal en cultuur in Nederland heeft een Meertens-NIAS fellowship. Onderzoekers kunnen solliciteren voor een beurs van tien maanden in het vakgebied van taal en cultuur. Ying-Tzu Lin is zo’n fellow. Zij onderzoekt hoe historische kookboeken kunnen helpen zodat wij in de toekomst duurzamer koken. Daarvoor bestudeerde ze eeuwenoude kookboeken die inzicht kunnen geven in gezondere en milieuvriendelijker eetpatronen.
De tekst gaat hieronder verder.
Kookboek De Verstandige Kock
Als afbeelding bij het artikel is de voorkant van een kookboek met de welluidende naam De Verstandige Kock of Sorghvuldige Huyshoudster. Eronder staat ook nog: Hier is achter by gevoeght, de Verstandige Confituurmaker. (Hoe men van allerhande vruchten, wortelen, bloemen en bladen etc. goede en nutte Confituren zal konnen prepareren en bewaren). Alsjeblieft, mijn aandacht heb je.
Onderzoekster Ying-Tzu merkt in de nieuwsbrief van het Meertens Instituut op dat we uit de eetgewoonten uit de 17e en 18e eeuw waardevolle lessen kunnen leren. Mensen kookten toen op een spaarzame, gezonde en duurzame manier. Ying-Tzu stelt dat we niet precies moeten gaan koken zoals toen, maar dat er wel veel valt te leren uit die tijd. Ze dook in de archieven en ontdekte dat kookboeken uit die periode vaak eenvoudige, lokale ingrediënten gebruikten zoals boekweit. Destijds werd dat in Oost-Nederland verbouwd omdat het goed paste bij de lokale bodemkwaliteit. Ook stelde de onderzoekster vast dat voedsel toen meer werd gezien als gemeengoed in plaats van als handelswaar. Dat zou een belangrijke stap kunnen zijn naar een duurzamer voedselsysteem. Ook was het vroeger meer gebruikelijk om te werken met regionale en seizoensgebonden producten.
De tekst gaat hieronder verder.
Door systemen uit onze tijd, zoals supermarkten, blijft het moeilijk om voedzaam eten te kiezen omdat er op zo’n grote schaal ook ongezond voedsel wordt aangeboden. Maar er is hoop want in de oude kookboeken die Ying-Tzu heeft bestudeerd komt ze veel hele simpele, gezonde en voedzame recepten tegen. Ying-Tzu zet haar onderzoek voort naar kookboeken uit de 18e eeuw, zoals De Nieuwe Welervarene Utrechtse Keukenmeid. Ook leerde ik uit de nieuwsbrief dat deze oude kookboeken vaak werden geschreven onder een pseudoniem door mannen die zich voordeden als adellijke dames. Nooit geweten! Benieuwd naar wat Ying-Tzu concludeert als ze haar onderzoek heeft afgerond.
Het boek De Verstandige Kock werd in 2021 hertaald en verscheen als gebonden boek bij uitgeverij Sterck & De Vreese. Het 360-pagina’s tellend boek is geschreven door Marleen Willebrands, Alexandra van Dongen en Manon Henzen. Het boek staat in de webshop van Caty’s. Klik hier voor meer informatie.